Sinds zes weken heeft buurtondersteuner Rieneke de Vries van Buurtwerk Dordrecht de wijk Noordflank als haar werkgebied. Als buurtondersteuner helpt ze bewoners bij grote en kleine vragen, of bij grote of kleine ideeën voor de wijk. “Ik help bewoners met het opzetten en uitwerken van die ideeën. Het gaat erom dat we de wijk krachtiger maken.”
Rieneke heeft eerder met dit bijltje gehakt. Zo zette ze samen met bewoners van de beruchte volkswijk De Bartjes in Den Bosch een filmproject op: de ramen van alle huizen werden omgetoverd tot projectieschermen door ze te beplakken met doorschijnend papier. Hierop werden films vertoond, gemaakt voor en door wijkbewoners. Met als doel om bewoners uit de huizen te trekken en met elkaar in contact te brengen. Rieneke: “Ik ben van oorsprong docent en kunstenaar, maar sociale doelgroepen hebben me altijd getrokken. Als jong broekie richtte ik een inloopatelier voor dak- en thuislozen op.”
Ze werkte tien jaar in Den Bosch en acht jaar in Rotterdam. Rieneke: “In de Rotterdamse Tarwewijk begonnen we samen met bewoners en ongedocumenteerde vluchtelingen een koffieschenkerij. We trekken met een koffiefiets door de wijk en schenken koffie uit allerlei landen. Het project heeft behalve een sociale functie ook iets activistisch. Ongedocumenteerde vluchtelingen mogen namelijk niet werken.”
Bij haar laatste project werkte Rieneke mee aan het opzetten van een dagbesteding voor dak- en thuislozen met een dubbele diagnose in Rotterdam-Noord. Daarmee was ze weer terug bij het werk waarmee ze ooit als tiener was begonnen. Toen het project na twee jaar goed liep en haar missie was geslaagd, ging ze op zoek naar een andere baan.
Beland in een avontuurlijk gebied
Rieneke: “De functie is me hoop ik op het lijf geschreven. Al mijn werkervaringen uit het verleden en de zaken die ik interessant vind, komen erin samen. Als buurtondersteuner loop ik veel door de straten en zet ik mijn voelsprieten uit in de wijk. Door uit te gaan van de krachten en potenties van de bewoners, kun je hun talenten ontdekken en daarmee de wijk een positieve impuls geven. Mensen weten vaak niet wie de ander is en wat die kan. Het leggen van die verbindingen zie ik als mijn taak.”
Rieneke kende Noordflank niet en is nu bezig het DNA van de wijk te ontdekken. “Tijdens gesprekken met wijkbewoners hoor ik soms negatieve verhalen over de wijk. Verhalen uit het verleden. Over geluidsoverlast van scooters of vuurwerk. Ik heb een iets te grote fantasie dus soms zie ik dan een spannende avonturenfilm voor me. Ik fantaseer dan dat ik in een avonturengebied ben beland. Ik speel met het idee om aan die negatieve verhalen een positieve en ludieke draai te geven en samen met bewoners een spannende film te maken, of een avontuurlijk stripboek. Over heldhaftige bewoners die in moeilijke tijden toch overeind zijn gebleven. Verhalen waaruit de kracht van de buurt blijkt. Want ik zie bij veel mensen potentie in deze wijk. De sociale cohesie hier was altijd groot heb ik begrepen: samen met bewoners werden er plantenmarkten of buurtfeesten georganiseerd. De pandemie heeft ook veel roet in het eten gegooid. Ik zou samen met bewoners die initiatieven weer op willen pakken en dwarsverbindingen leggen. Met oude ingrediënten weer een nieuw sociaal recept maken.”
Ondersteuning op individueel en collectief gebied
Rieneke komt tot haar verbazing ‘gemakkelijk’ achter de voordeur “Mensen zijn erg gastvrij en laten me relatief snel binnen. Doordat ik de laatste jaren met dak- en thuislozen en verslaafden heb gewerkt, was ik vergeten dat in een reguliere wijk ook veel nood is. Vooral op het gebied van eenzaamheid en financiële problemen. Mensen voelen alsof het leven na corona kleiner is geworden; ze zitten ook veel meer alleen thuis. Ik wil dicht bij die mensen staan. Hun laten weten dat er iemand is die aan ze denkt. En dat ze bij me terecht kunnen als het niet goed met ze gaat. Dat kan op individueel gebied door lijntjes uit te zetten en ze te koppelen aan de sociaal makelaar of het Financieel Hulphuis. Maar ook op collectief gebied door mensen met elkaar te verbinden en met sociale projecten een andere beweging of richting te geven aan de wijk.”
Rieneke steunt in haar werk op succesverhalen uit andere wijken. Maar dat is nooit een garantie. “Elke wijk en bevolkingssamenstelling is anders. Bovendien vind ik het een uitdaging steeds iets nieuws uit te vinden, anders wordt het saai. Ik wil graag in al mijn projecten een nieuw stukje geschiedenis schrijven en de oude geschiedenis achter me laten. Zo ook in de Noordflank. Het narratief van de wijk is wat negatief. Het is mijn streven om die negatieve beeldvorming om te draaien in een positief geluid, waardoor mensen weer in zichzelf gaan geloven.”